Ανάκαμψη του πληθυσμού των αρκούδων στην Ελλάδα κατέγραψε η επιστημονική ομάδα του ΑΡΚΤΟΥΡΟΥ

Evidence of a large carnivore population recovery.pdf
Management implications for releasing orphaned, captive-reared bears back to the wild.pdf
Intraspecific predation in bears.pdf

Ενθαρρυντικά ήταν τα αποτελέσματα της τριετούς έρευνας που πραγματοποίησε η επιστημονική ομάδα του ΑΡΚΤΟΥΡΟΥ για τον πληθυσμό των αρκούδων στην Ελλάδα. Η πρώτη συστηματική καταμέτρηση που υλοποιήθηκε από το 2007 έως το 2010 στη δασική περιοχή της Πίνδου κατέδειξε ότι ο αριθμός των αρκούδων στη χώρα μας παρουσιάζει αύξηση!

Η καταμέτρηση έγινε με μία πρωτοποριακή μέθοδο συλλογής γενετικού υλικού μέσω τριχοπαγίδων (συρματοπλέγματα που δεν τραυματίζουν τα ζώα) που τοποθετούνται σε στύλους της ΔΕΗ όπου οι αρκούδες έχουν τη συνήθεια να ξύνονται. Το γενετικό υλικό συλλέγεται στη συνέχεια από τους ερευνητές του ΑΡΚΤΟΥΡΟΥ, στέλνεται στο εξωτερικό για ανάλυση και επιστρέφεται μία “ταυτότητα”, η οποία καταχωρείται στο Εθνικό Μητρώο Αρκούδας*. Αυτή τη στιγμή, είναι καταγεγραμμένα 360 άτομα, αριθμός που δείχνει αύξηση του πληθυσμού σε σύγκριση με την προηγούμενη καταμέτρηση που έδειξε 250 αρκούδες. Με βάση τον αριθμό των καταγεγραμμένων ατόμων η επιστημονίκη ομάδα του ΑΡΚΤΟΥΡΟΥ υπολόγισε ότι ο αριθμός των αρκούδων στην Ελλάδα υπολογίζεται σε 450 κατ’ ελάχιστο. 

Η ανάκαμψη του πληθυσμού των αρκούδων στην Ελλάδα αποτελεί μία έμπρακτη επιβεβαίωση της αποτελεσματικότητας των δράσεων του ΑΡΚΤΟΥΡΟΥ. Ωστόσο, δεν θα πρέπει να οδηγήσει σε παραπλανητικά συμπεράσματα, καθώς η αρκούδα εξακολουθεί να αποτελεί ένα αυστηρά απειλούμενο είδος και η προστασία της θα πρέπει να συνεχιστεί με τον ίδιο ρυθμό. 
Τα αποτελέσματα της έρευνας του ΑΡΚΤΟΥΡΟΥ δημοσιεύθηκαν πρόσφατα στο έγκριτο επιστημονικό περιοδικό Journal for Nature Conservation.

Δύο ακόμη δημοσιεύσεις

Το 2015 δημοσιεύτηκαν σε διεθνή επιστημονικά δύο ακόμη άρθρα της επιστημονικής ομάδας του ΑΡΚΤΟΥΡΟΥ. Το πρώτο αφορά σε φαινόμενο κανιβαλισμού στις αρκούδες που παρατηρήθηκε κατά τη διάρκεια της έρευνας πεδίου. Η συμπεριφορά αυτή έχει καταγραφεί πολύ σπάνια στην καφέ αρκούδα και υπάρχουν ακόμη πολλά περιθώρια περαιτέρω έρευνας για τα αίτια της. Τέλος, ερευνητές του ΑΡΚΤΟΥΡΟΥ συμμετείχαν σε έρευνα του πρώην προέδρου της Παγκόσμιας Ένωσης για τη Μελέτη και Προστασία της Αρκούδας, Dr John Beecham, για την επανένταξη ορφανών αρκούδων όπως οι περιπτώσεις της Ζωής και του Μικρού Τζον και του Νικήτα. Το άρθρο που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό The Journal of Wildlife Management μελέτησε 550 περιπτώσεις επανένταξης στη φύση και κατέληξε στο συμπέρασμα ότι αποτελεί μία επιτυχημένη πρακτική με αξιοσημείωτα αποτελέσματα σε πολλές χώρες. 

Το ερευνητικό έργο του ΑΡΚΤΟΥΡΟΥ για τις αρκούδες και τους λύκους στην Ελλάδα συνεχίζεται με στόχο τη βέλτιστη διαχείριση και προστασία των άγριων ζώων.


* Το γενετικό υλικό (DNA) κάθε ζώου, όπως και το δαχτυλικό αποτύπωμα του ανθρώπου, είναι μοναδικό και μπορεί να χρησιμοποιηθεί στην ταυτοποίηση των ατόμων ενός πληθυ-σμού. Η λεπτομερής εξέταση του γονιδιώματος ενός ζώου μπορεί να δώσει πληροφορίες που αφορούν το είδος στο οποίο ανήκει, τις σχέσεις μεταξύ των ατόμων ενός πληθυσμού, τις σχέσεις μεταξύ διαφορετικών πληθυσμών, ακόμα και την κατάσταση της υγείας του. Τα κύτταρα που βρίσκονται στις ρίζες των τριχών της αρκούδας περιέχουν αρκετή ποσότητα DNA για γενετική ανάλυση, και η επεξεργασία του γενετικού υλικού της καφέ αρκούδας υπόσχεται πολλά στην κατεύθυνση της κατανόησης της συμπεριφοράς και της οικολογίας της από τον άνθρωπο. Το 2003, ο ΑΡΚΤΟΥΡΟΣ ξεκίνησε την πρώτη γενετική μελέτη του είδους στην Ελλάδα, με βασικό στόχο την εκτίμηση του ελάχιστου μεγέθους του πληθυσμού της καφέ αρκούδας στην Ελλάδα.